„Dom bezpieczny pożarowo” to cykl krótkich filmów dokumentalnych podsumowujących eksperyment pożarowy w Pionkach. Filmy przedstawiają szczegóły projektu, a występujący w nich eksperci szczegółowo omawiają elementy budynku, które mają wpływ na bezpieczeństwo pożarowe.
Jedyny taki eksperyment
W dniach 25-26 sierpnia 2020 w Pionkach odbył się organizowany przez Instytut Techniki Budowlanej oraz Państwową Straż Pożarną eksperyment, sprawdzający zachowanie się domu o konstrukcji drewnianej w warunkach zbliżonych do prawdziwego pożaru. Partnerami wydarzenia były firmy Saint-Gobain oraz Unihouse S.A., które dostarczyły materiały i technologie do budowy domu.
Eksperyment był unikatowy – w Polsce nigdy wcześniej nie przeprowadzano testów odporności ogniowej w wielokondygnacyjnym drewnianym domu szkieletowym w skali rzeczywistej. Na jego potrzeby z czterech modułów wybudowano dwukondygnacyjny budynek, w którym przeprowadzono łącznie sześć pożarów – trzy wewnętrzne i trzy zewnętrzne.
Sprawdzano nie tylko bezpieczeństwo ogniowe drewnianej konstrukcji, ale również wytrzymałość płyt gipsowych, instalacji elektrycznej czy drzwi i okien. Żeby jak najbardziej odwzorować warunki zamieszkałego domu, zadbano nawet o elementy instalacyjne, takie jak puszki elektryczne czy nawiewy wentylacji.
Cele i wyniki projektu
Głównym celem eksperymentu było sprawdzenie zachowania się domu o konstrukcji drewnianej w warunkach rzeczywistego pożaru. Może to otworzyć drogę dla rozwoju nowoczesnego budownictwa opartego na szkielecie drewnianym, które powinno stać się ekologiczną alternatywą dla tradycyjnego sposobu budowania.
Najważniejszy wniosek płynący z przebiegu eksperymentu jest następujący – współczesne budownictwo drewniane jest bezpieczne pożarowo, co nie tylko pozwala budować jedno i wielorodzinne domy w tej technologii, ale również może doprowadzić do ogólnego zwiększenia udziału budynków drewnianych na polskim rynku. Co ważne, poddasza domów wykonanych w technologii ciężkiej są również bezpieczne pożarowo, pod warunkiem stosowania zaleceń podobnych do domów wykonanych w technologii szkieletu drewnianego.
Dom szkieletowy głównym bohaterem filmu
Drewno wciąż pozostaje niedocenionym materiałem w Polsce. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest wiele – od braku krajowych wymogów dla budownictwa drewnianego przez powszechne przekonanie o łatwopalności drewna po ograniczone działania edukacyjne na temat tego rodzaju domów. Żeby upowszechniać wiedzę o budownictwie szkieletowym drewnianym oraz zaprezentować w szczegółach wyniki eksperymentu pożarowego, Saint-Gobain wraz z pozostałymi uczestnikami wydarzenia przygotowało cykl dokumentalny pt. „Dom bezpieczny pożarowo”.
Pierwszy odcinek wprowadza w założenia całego projektu, zabierając widzów do wnętrza pokoju, w którym przez kilkadziesiąt minut szalał pożar, a temperatura podczas pożaru wynosiła prawie 900°C! Mimo tak ekstremalnych warunków, w pokoju obok panowała temperatura pokojowa, a zastosowane rozwiązania dowiodły swojej skuteczności. Dla przykładu, zastosowanie szczelnie ułożonej wełny mineralnej w stropie sprawiło, że mimo długotrwałego działania płomieni, naruszona była tylko jej zewnętrzna warstwa, zaś samo włókno mineralne pozostało nietknięte. Miało to bezpośrednie przełożenie na stan całej konstrukcji i uniemożliwiło dostanie się ognia do wnętrza ścian.
Porównując strop drewniany i stalowy, które różnią się w sposób zasadniczy, jeżeli chodzi o bezpieczeństwo, drewniany jest bezpieczniejszy – mówi dr inż. Paweł Sulik z Instytutu Techniki Budowlanej. – Stal ma to do siebie, że wraz ze wzrostem temperatury, bardzo szybko maleje jej moduł Younga. Oznacza to, że rośnie ugięcie a więc wzrasta prawdopodobieństwo deformacji sufitu. Płyty pokrywające go mogą zdeformować się razem z nim, co ułatwiłoby dopływ ognia do wnętrza konstrukcji. W wypadku stropu drewnianego nie trzeba się tego obawiać, bo nie deformuje się on pod wpływem temperatury.
W następnych odcinkach cyklu Dom Bezpieczny Pożarowo
Kolejne odcinki będą ukazywać się na kanale Youtube Saint-Gobain w Polsce. Wypowiadać się w nich będą eksperci biorący udział w projekcie. Filmy zbiera i podsumowuje wiedzę zgromadzoną w trakcie eksperymentu, przez co może być użytecznym źródłem informacji dla osób rozważających budowę drewnianego domu, ale i „tradycyjnego”. Cykl „Dom bezpieczny pożarowo” pokazuje, że drewno może być bezpiecznym, trwałym i przewidywalnym materiałem budowlanym, przy zastosowaniu odpowiednich systemów z użyciem płyt gipsowych i wełny mineralnej, co może przełożyć się na wzrost zainteresowania tego typu budownictwem. Potwierdza to m. in. polski rządowy program budowy jedno i wielorodzinnych domów drewnianych. Zarówno wyniki eksperymentu pożarowego, jak i działania rządu dowodzą, że rynek budownictwa szkieletowego drewnianego jest bardzo perspektywiczny, a stosowane w nim rozwiązania gwarantują pełne bezpieczeństwo.